Gıdalardaki Helal-Haram

Almanya’dan www.helal-gidalar.com web sayfası sahibi Gıda Yüksek Mühendisi Harun Şimşek‘in gıdalarda kullanılan bazı maddelerin, İslamî helal-haram hükümlerini sorgulayan hususları paylaşıyorum. Bu konuda ilgisi ve bilgisi olanların paylaşımını diliyorum.

Soru 1- E 120 katkı maddesi ve bu katkı maddesiyle üretilen gıdaların İslam dinindeki hükmü nedir? E 120 nedir?

E 120, koşineal, karminik asit veya gerçek karmin adlarıyla yazılan, karmin Mexiko, Kanarya Adaları, Bolivya, Şili ve Peru’da yetişen bir çeşit dikenli Opuntia ficus adlı kaktüste yaşayan Dactylopius coccus Costa yada diğer adıyla Coccus cacti adlı böceğin dişisi, yumurtaları ve kurumuş kabukları suda haşlanıp bir takım kimyasal işlemlerden geçirildikten sonra kurutulup, öğütülmesiyle elde edilir.

Bu böcek, Opuntia cinsi kaktüs bitkisinin üzerinde yaşar. Karmin boyası, böceğin yumurtalarından ve vücudundan elde edilir. 140 bin böcekten bir kilogram boya elde edilir.

Soru 2- Gıdalardan sirke elde etmek için ilk önce mikroorganizmalar (maya ve bakteriler) gıdalardaki şekeri alkole sonra da bu alkolü sirkeye dönüştürmektedirler.
Sirke üzüm elma gibi meyvelerden, şaraptan, biradan (malttan), melastan, bal gibi gıdalardan yapılabilmektedir. Sirke elde edildiği ürünün ismini alır. Şaraptan elde edilen ‘şarap sirkesi’ adını alır.

Amaç gıdadan sirke üretmek ise aşağidaki a şıkkında olduğu gibi helal olmaktadır.

a- Şekerli gıdalar  alkol  sirke
helal helal

Meyveden alkol sonrada bu alkolden üretilen sirke (a) ile direk alkolden, mesela şaraptan üretilen sirke (b) arasında helallik bakımından nasıl bir fark vardır?

Herhangi bir alkollü içkiden üretilen sirke helal midir, haram mıdır?

b- Alkol (mesela şarap)  sirke
haram ???

Soru 3- Sirke alkolden üretildiği için, içinde % 0,2- 0,3 ( 100 gram sirkede 0,2 gram alkol) gibi tat ve kokuyla hissedilemeyecek kadar az miktarda alkol kalabilmektedir. Bu kalan alkolün hükmü nedir? Bu sirkenin helal olmasına bir mani teşkil eder mi?

Soru 4- Lanolin kuzu tüylerinden elde edilen bir yagdir. Bu yağ % 90 canli hayvanlarin tüylerinden, % 10`da kesilmis hayvanlarin tüylerinden elde edilmektedi. Eger koyunlar helal yoldan kesilmemisse bu tüylerden elde edilen yag helal olur mu?. Bir koyunun tüylerine ve ve tüylerinden yağ elde etmek için koyunun helal yoldan kesilmesi şart mı?

Soru 5 a: Domuzun midesinden elde edilen peynir mayası ve bu mayadan üretilen peynir helal midir, haram mıdır?
Soru 5 b: Helal yoldan kesilmemiş hayvanların midesinden elde edilen peynir mayası ve bu mayadan üretilen peynir helal midir, haram mıdır?

Soru 6: Meyvelerde doğal yoldan yani olgunlaşmayla oluşan alkolün hükmü nedir?
Açıklama: İki haftalık olgunlaşmış bir muzun 100 gramında yaklaşık 1gr alkol oluşmaktadır. Muz olgunlaştıkça alkol miktarı artmaktadır. 4 günlük bir muzun 100 gramında ortalama olarak 0,1 gram alkol bulunmaktadır. İki haftalık olgunlaşmış bir muzun 100 gramında ise yaklaşık 1gr alkol bulunmaktadır. Bu şekilde kabukları siyahlaşmış ve olgunlaşmış iki haftalık bir muzda ki alkol (100 gram muzda 1 gram alkol) helal midir, haram mıdır?

Soru 7: Haram olan hayvansal bir yemle (mesela kan veya domuz kemik unundan elde edilen mineraller gibi) veya haram olan bir katkı maddesiyle beslenen bir hayvanın eti helal midir? Hayvanların beslenmesinde ve yemlerde nelere dikkat etmek gerekir? Böyle bir hayvanın (Büyükbaş, küçükbaş, ve kanatlı hayvanlar için) kesilmeden önce belli bir süre bekletilemesi gerekir mi?

Soru 8: Hayvan elektrikli şokla bayıltıldı ve kesildi fakat şok hayvanı sadece bayıltı öldürmedi bu hayvanın eti helal midir?

Soru 9: Gıdalara katılan aromalarda çözünmeleri için etil alkol kullanılabilmektedir. Bu gıdalar aromalardan kaynaklanan % 0,1- 0,4 oranında alkol içerebilmektedir. Bu gıdalar helal mi, haram mıdır?